Vulkanen in Kaapverdie

De Kaapverdische eilanden hebben een vulkanische oorsprong. Diep onder de oceaan botsten miljoenen jaren geleden de Europese en Afrikaanse tektonische platen. Door magmatische activiteiten werden vulkanen omhoog gestuwd en ontstond het geografische gebied Macaronesie: diverse eilandengroepen waaronder de Kaapverdische eilanden.

De Kaapverdische eilanden zijn niet even oud. De eilanden Sal en Boavista zijn gevormd tijdens het mioceen tijdperk, zo’n 26 miljoen jaar geleden. Fogo en Brava zijn daarentegen een relatief jonge eilanden en zijn zo’n 100.000 jaar geleden boven de oceaan uitgekomen. Op deze jonge eilanden overheerst het vulkaanlandschap. Het schilderachtige landschap en wandelpaden zijn dan ook in trek bij natuur- en wandelliefhebbers. Op de eilanden zijn enkel stratovulkanen (samengestelde vulkanen) zichtbaar. Dit zijn de meest bekende type vulkanen en zij zien er kegelvormig uit, hebben steile hellingen en in de top is een krater. Ze zijn opgebouwd uit gestolde lava afgewisseld met materiaal als stenen en as. Bekende stratovulkanen in de wereld zijn bijvoorbeeld de Etna (Italië), Kilimanjaro (Afrika)en MountFuji (Japan). Stratovulkanen zijn onvoorspelbaar en gevaarlijk als ze uitbarsten. Soms zijn ze honderden jaren slapend totdat ze exploderen. Op Kaapverdië is de stratovulkaan op het eiland Fogo de enige vulkaan die de laatste eeuw is uitgebarsten.

Hieronder hebben we de zichtbare vulkanen op de eilanden van Kaapverdië voor je op een rij gezet. Op twee na zijn alle vulkanen al heel lang slapend of al uitgestorven. Desondanks is het landschap om de vulkaan schitterend om te zien en is het beleving om een beklimming te doen.

Fogo

Type: Stratovulkaan
Hoogte: 2.829 meter
Laatste uitbarsting: 2014

Het cirkelvormige eiland Fogo bestaat enkel uit de vulkaan Fogo. Dit is ook de meest actieve vulkaan van Kaapverdië en in 2014 voor het laatst uitgebarsten. Op de 8 kilometer brede oude vloer van de vulkaan (caldeira) wonen zelfs mensen, omdat hier de meest vruchtbare grond voor landbouw te vinden is. Bovenop deze caldeira is een (nieuwe) vulkaantop Pico do Fogo van meer dan 1 kilometer hoog. Tijdens de uitbarsting van 2014 is lava de caldeira ingestroomd en heeft een deel van de huizen en het bezoekerscentrum van het national park verwoest. Een rondleiding, wandeling over de caldeira en zelf de beklimming naar de top van de vulkaan is wel weer mogelijk met een gids.

Brava

Type: Stratovulkaan
Hoogte: 900 meter
Laatste uitbarsting: datum niet bekend

De tweede nog actieve vulkaan van de Kaapverdische eilanden ligt op Brava, gelegen ten westen van het eiland Fogo. De vulkaan met dezelfde naam als het eiland is geologisch jong en actief. Regelmatig zijn er verhoogde seismische activiteiten (aardbevingen), maar uitbarstingen zijn sinds onderzoekers dit registeren nog niet vastgelegd. De aardbevingen geven aan dat het er kans is op een vulkanische uitbarsting. Brava heeft 15 kraters die elkaar kruisen langs de top van het eiland.

Sao Vicente

Type: Stratovulkaan
Hoogte: 725 meter
Laatste uitbarsting: lang geleden, datum niet bekend

De laatste uitbarsting op Sao Vicente dateert na schatting uit de geologisch tijdperk het Pleistoceen. Dit is het tijdvak van circa 2,6 miljoen tot 11,7 duizend jaar geleden. Door de wind en andere weersinvloeden is het landschap door de tienduizenden jaren heen sterk geërodeerd. Er zijn nog wel een aantal kleine kraters goed zichtbaar, waaronder Viana (163 meter hoog) in het zuidoosten van het eiland.

Santo Antao

Type: Stratovulkaan
Hoogte: 1979 meter
Laatste uitbarsting: niet recent, waarschijnlijk is deze vulkaan uitgestorven 

Vulkanische activiteit op Santo Antao dateert uit de periode van miljoenen jaren geleden tot en met tienduizenden jaren geleden (Pliosceen en Pleisosceen). De hoogste krater en tevens de hoogste berg van Santo Antao is Topa da Coroa met een hoogte van 1979 meter.